Çanakkale savaşı

1. Dünya Savaşı’nda Çanakkale’de yaklaşık 2 yıl süren deniz ve kara savaşları Osmanlı Devleti’nin zaferiyle sonuçlandı. Peki Çanakkale Savaşı ne zaman başladı ve ne zaman bitti? Çanakkale Savaşı kimlerle yapıldı? Çanakkale Savaşı’nı kim kazandı? Çanakkale Savaşı’nın nedenleri ve sonuçları nelerdir? Çanakkale Savaşı’nın Türk ve İslam tarihi açısından önemi nedir?

Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri [İngiltere, Fransa, Anzak (Yeni Zelanda), Avustralya] arasında 3 Kasım 1914 – 18 Mart 1915 tarihlerinde Çanakkale Boğazı’nda cereyan eden deniz savaşlarıyla Gelibolu yarımadasında 25 Nisan 1915 – 9 Ocak 1916 tarihleri arasında yapılan kara savaşlarında Türk ordusu, Türk tarihine altın harflerle yazılacak zaferle çıktı.

Çanakkale Savaşının Nedenleri ve Sonuçları

İtilaf Devletleri; Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul’u alarak İstanbul ve Çanakkale boğazlarının kontrolünü ele geçirmek, Rusya’yla güvenli bir erzak tedarik ve askeri ikmal yolu açmak, başkent İstanbul′u zapt etmek suretiyle Almanya′nın müttefiklerinden birini savaş dışı bırakarak savaşı erken bitirmek istediler. Bu nedenle ilk hedef olarak Çanakkale Boğazı’nı seçtiler.

Çanakkale Boğazı’nın donanmayla geçilerek İstanbul’un işgalini öngören plan Birleşik Krallık ve Fransa gemilerinden oluşan donanmanın Boğaz’a geniş çaplı saldırıları 1915 Şubat ayında başladı. Özellikle 19 Şubat 1915 ve 25 Şubat 1915 bombardımanları sonucu Müstahkem Mevki Komutanı Cevat Çobanlı giriş tabyalarının geri hatta çekilmesi emrini verdi. En güçlü saldırı ise 18 Mart 1915 günü yapıldı. Ancak Osmanlı ordusunun Nusret Mayın Gemisi ile daha önce boğazda döşediği mayınlar infilak edince düşman donanması ağır kayıplar verdi ve deniz harekâtından vazgeçmek zorunda kaldı.

İtilaf devletleri deniz yoluyla İstanbul’a ulaşamayacaklarını anlayınca kara harekâtı yapmaya karar verdiler. Düşman 25 Nisan 1915 şafağında Gelibolu Yarımadası’nın güneyinde beş noktada karaya çıktı. Seddülbahir ve Arıburnu sahillerinde yer yer tutunsalar da Osmanlı kuvvetlerinin inatçı savunmaları ve zaman zaman giriştikleri karşı taarruzlar sonucunda Gelibolu Yarımadası’nı işgalde başarılı olamadılar. Bunun üzerine sahildeki kuvvetler takviye edilmek için Arıburnu’nun kuzeyinde Suvla Koyu’na 6 Ağustos 1915’te yeni kuvvetlerle bir üçüncü çıkarma yapıldı. Britanya ve Anzak kuvvetlerinin Koca Çimentepe – Conk Bayırı hattında ve Anafartalar’da yaptıkları genel taarruzlar Osmanlı savunmasını aşamadı. Tüm bu gelişmelerin sonrasında İngiliz, Anzak ve Fransız kuvvetleri ağır bir mağlubiyet ve itibar kaybıyla Gelibolu Yarımadası’nı 1915 yılı aralık ayı içinde tahliye etti.

18 Mart Çanakkale Zaferi Anlamı

Milletin birlik ve beraberlik içinde verdiği şanlı mücadeleyi anlatan Çanakkale Zaferi, insanlık tarihinde benzerine az rastlanır bir kahramanlık destanıdır. 18 Mart 1915 tarihinde dönemin en büyük donanmalarına karşı zafer kazanılmıştır. Savaş, İtilaf Devletleri’nin Anadolu’yu ele geçirmek istemeleriyle başlamıştır. Savaş sırasında İtilaf ve İttifak Devletleri ciddi kayıplar vermiş, Türk halkı düşmanların geçmesine son dakikaya kadar var gücüyle engel olmuştur.

Osmanlı Devleti’nin savunmada olduğu Çanakkale Savaşı 3 Kasım 1914 ve 18 Mart 1915 yılları arasında deniz savaşları olarak yapılmıştır. 25 Nisan 1915 ile 9 Ocak 1916 yılları arasında ise savaş Gelibolu Yarımadası’nda kara savaşları şeklinde sürdürülmüştür. Bu savaşta İtilaf Devletleri özellikle Çanakkale Boğazı ile İstanbul’u geçmeyi hedeflemişlerdir. Boğazı geçmeleri Rusya’dan her türlü yardımı alabilmelerini sağlayacaktı. Bu amaçla ilk olarak Çanakkale Boğazı’na 1915 yılının şubat ayında saldırılar başlamıştır.

18 Mart Çanakkale Zaferinin Önemi Nedir?

Osmanlı Devleti içten içe yok olmaya başlamış ve dar boğaza girmiştir. Avrupa Devletleri tarafından “Hasta Adam” olarak nitelendirilmiş ve düşman devletleri bu durumdan güç alarak Osmanlı’ya savaş ilan etmiştir. Rusya, Fransa, İtalya ve İngiltere, Osmanlı topraklarına dört bir yandan saldırmıştır. Saldırıya karşı Türk milleti yalnızca askeri birlikler ile değil, eli silah tutan tüm kadınlar ve erkeklerle kendini savunmuştur. Çanakkale Cephesinde destansı bir mücadele verilmiş, dünya üzerindeki güç dengelerinde değişme olmuştur. Kazanılan zaferle Türk halkının ne kadar korkusuz ve mücadeleci olduğu ortaya çıkmış, bu durum bütün devletler tarafından görülmüştür.

Çanakkale Savaşlarında Ne Oldu?

1915 ve 1916 yıllarında Gelibolu Yarımadası’nda yapılan Çanakkale Savaşları kara ve deniz muharebelerini içerir. İtilaf devletleri ilk hedef noktası olarak Çanakkale Boğazı’nı seçmiş ve Çanakkale’yi alamayarak geri çekilmek zorunda kalmıştır. Savaş öncesinde İtilaf Devletleri Rusya ile askeri ikmal ve erzak tedarik yolunu açmayı hedeflemiştir. Ancak savaş sırasında her iki taraf da çok büyük ve ciddi kayıplar vermiştir.

Osmanlı Devleti’nden kalan tüm toprakları ve Anadolu’yu ele geçirmek isteyen Avrupa Devletleri hem karadan hem de denizden taarruza geçmiştir. Her iki tarafta da savaş, İtilaf Devletleri’nin başarısızlığı ile sonuçlanmıştır. Savaşı kazanabilmek adına ülkenin dört bir yanından yaşı fark etmeden bütün erkekler savaşa gitmiştir. Bu sebeple savaş yıllarında ülkedeki neredeyse hiçbir okul mezun verememiş, ancak büyük bir mücadele başarıyla sonuçlanmıştır.

Çanakkale’de En Önemli Zafer Anlarından Biri.

Çanakkale Zaferi için Osmanlı ordusu boğazda bulunan donanmasını güçlendirdi ve kıyılara gemilerden sökülmüş olan toplar yerleştirildi. Mayın hatları sıralandı ve her iki yakada da seyyar bataryalar oluşturuldu. İtilaf devletlerinin savaş gemileri topçu atışından kaçarken Nusret tarafından döşenmiş mayınlara yakalandı ve son darbe Nusret’ten geldi. 7 Mart’ı 8 Mart’a bağlayan gecenin yarısında Nusret mayın gemisi tarih yazarak boğazın sularına gömüldü.

e – Posta:   HasKurt ÖzKurt Bu site  HasKurt  ÖzKurt  Tarafından  hazırlanmaktadır