Büyük Hun İmparatorluğu:

M.Ö. 3. Yüzyılda Ortaya Çıkan Hunlar, Sağladıkları Büyük Askeri Güç ile Tüm Asya’yı Kaplayan Geniş Bir İmparatorluk Kurmuşlardır. Daha Sonraki Dönemlerde Avrupa’nın Ortalarına Kadar İlerlemişlerdir. Hunların Adı Tarihte İlk kez, M.Ö. 318 Yılında Yapılan Kuzey Şansı Savaşında Geçmektedir.

Daha Önceki Bilgiler Yapılan Araştırmalar ve Arkeolojik Kazılar Sonucu Elde Edilmiştir. Hunların Tarihi M.Ö.2500’lü Yıllara Değin Uzanmaktadır. Çinliler Hunları Barbar Bir Kavim Olarak Nitelendirmiştir. Zannımızca Bu Tutumları Savaş Meydanlarında Kalabalık Çin Ordularının Sayı Bakımından Az Hun Orduları Tarafından Bozguna Uğratılması ve Hunların Çin’e Egemen Olmasından Kaynaklanmaktadır. Hun Kelimesi İnsan ve Halk Anlamlarına Gelmektedir. Hunların Kurucusu Olarak Kabul Edilen İlk İmparatoru Teoman’dır. Fakat İmparatorluğa En Parlak Dönemini Mete Han Yaşatmıştır. Hun İmparatorluğunun Yöneticileri Türklerdi. Moğollar ve Tunguzlar Gibi Diğer Orta Asya Kavimleride İmparatorluk İçerisinde Yer Almaktaydı. Kansu ve Sensi Bölgeleri Hun Uygarlığının Ana Merkezleridir. Hunlar Göçebe Bir Kavim Oldukları İçin, Asya’nın Tüm Yörelerine Göçler ve Akınlar Yapmışlardı. Bu Hareketli Yaşamları Kurdukları Devleti Kısa Süre İçerisinde Bir İmparatorluk Haline Getirmiştir. Savaşçı Yapıları ile Hunlar Çevrelerindeki Hiçbir Güç Tarafından Durdurulamamıştır. Bu Bitmek Tükenmek Bilmeyen Akınlar Sebebi ile Bunalan Çinliler Çareyi 2500 Km Uzunluğunda 7-10 Metre Yüksekliğinde ve 6-7Metre Genişliğinde Bir Set Yapmakta Bulmuşlardır. Hun İmparatorlarından Sadece Teoman ve Mete Han ‘ ın İsimleri Elimize Türkçe Olarak Geçmiştir. Bundan Sonraki İmparatorların İsimleri Sadece Çin Kaynaklarında Yazdığı İçin Elimizde Çince Telaffuzları Bulunmaktadır. Devletin Kurucusu Olan Teoman ve Oğlu Mete Han Bir Türlü Anlaşamıyorlardı. Teoman, Oğlu Mete’yi Başka Bir Bölgeye Sürdü. Fakat Mete Han Orda Güçlü Bir Ordu Kurarak Babasını Yenmiş ve Onu Öldürterek Başa Geçmiştir. Başa Geçtikten Hemen Sonra Birçok Yere Sefer Düzenleyerek İmparatorluğa Katmıştır. Öğleki Çin Seddi Dışında Hemen Hemen Her Yer Hun İmparatorluğuna Katılmıştı. Kuzeye de Birkaç Sefer Düzenleyerek Kontrol Altına Alan Mete Han, Büyük Çin Seferinin Planlarını ve Hazırlıklarını Yapmaya Başladı. Çinin Maji Kentine Saldıran Mete Han Buranın Yöneticisi Olan Sin’i Teslim Aldı. Mete Han İlerleyerek Çinin İçlerine Kadar Girdi ve Çin İmparatoru Kaoti ile Karşı Karşıya Geldi. Mete Han’ın Ordusu, Tarihte İlk Kez Mete Han’ın Kullandığı. 10’lu Sisteme Göre 10 Tümenden Yani 100.000 Kadar Disiplinli Askerden İbaretti Çin Ordusu İse Bazı Kaynaklara Göre 25 Bazı Kaynaklara Göre İse 35 Tümenden Yani 350.000 Askerden Meydana Gelmekteydi. Mete Han Bölgenin Yapısını Bir kez Daha İncelemek Amacıyla Vezirleri ile Yüksek Bir Mevkiye Çıktıklarında Durum Korkunç Görünmekteydi. Çin Ordusu Karşısında Hun Ordusu Bir Avuç Askerden İbaretti Sanki. Vezirler Mete Han’ın Geri Çekileceğini Düşünerek Sordular ” Emirleriniz Nedir? Yüce Kağan.” Mete Han Vezirin Sesindeki Ürkekliği Duymazdan Gelerek “. İyide Ben Bu Kadar Çinliyi Nere Gömeceğim?” Dedi. Savaş Başladığında Hun Ordusu Kısa Süre İçerisinde Baskınlığı Ele Alarak Çin Ordusunu Dağıttı ve Hunlar Büyük Bir Zafer Kazandı. Çin İmparatoru Kaoti Nasıl Olup ta Yenildiğine Anlam Vermeyerek Savaş Alanından Kaçtıktan Sonra Tekrar Savaşmak İstediyse de Bu Kararı Pek Kabul Görmemiştir. Mete Han Barış Sağlandıktan Sonra Çini, Kalabalık Çin Nüfusunda Asimile Olmamak İçin Topraklarına Katmayıp Vergiye Bağlamıştır. Milattan Önce 177 Yılına Kadar Süren Bu Fetih Harekâtı Hun İmparatorluğunu Japon Denizinden Volga Nehrine Kadar Uzanan Devasa Bir İmparatorluk Haline Getirmiştir. Mete Han Asya’da Yaşayan Bütün Türk Boylarını Bir Araya Toplamayı Başarmıştı. Mete Handan Sonra Gelen İmparatorlar, İmparatorluğun Durumunu Korumaya Çalışmışlardır. Fakat İmparatorların Çinli Prensesler ile Evlenmeleri Sonucu İmparatorluğun Gizli Askeri Teşkilatları ve Sırları Çinlilerin Ellerine Geçmiş, Birleşmiş Olan Türk Boyları Arasına Nifak Sokulmuş ve Çin Orduları Hun Ordularını Savaş Alanında Yenmeye Başlamıştır. Sonunda İkilik Çıkan İmparatorluk Doğu Hun ve Batı Hun Devleti Olmak Üzere İkiye Bölünmüştür. Hunların Hakimiyetine Son Vermek İsteyen Siyenpi’ler Moğollar ve Bazı Türk Boylarının Yardımıyla Hunlar ile Mücadeleye Giriştiler Çinlilerinde Desteği ile M.S. 3.Yüzyılın Başlarında 220’de Hun Hakimiyetine Son Verilmiştir

e – Posta:   HasKurt ÖzKurt Bu site  HasKurt  ÖzKurt  Tarafından  hazırlanmaktadır